Έβερεστ: Η ιστορική ανάβαση των Έντμουντ Χίλαρι και Τένζινγκ Νοργκάι στην «Ζώνη Θανάτου»

Αντιμετωπίζοντας ακραίες καιρικές συνθήκες, παγωμένα υψίπεδα και τον θανάσιμο κίνδυνο της έλλειψης οξυγόνου, οι δύο άνδρες κατάφεραν το ακατόρθωτο: να σταθούν στα 8.849 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, στο «στέμμα του κόσμου».

Η «Ζώνη Θανάτου» και οι απάνθρωπες συνθήκες

Το πιο δύσκολο κομμάτι της διαδρομής ήταν η περιβόητη «Ζώνη Θανάτου», το υψόμετρο πάνω από τα 8.000 μέτρα, όπου η ατμόσφαιρα είναι τόσο αραιή που τα ανθρώπινα κύτταρα αρχίζουν να νεκρώνονται. Εκεί, οι περισσότεροι θάνατοι ορειβατών στο Έβερεστ έχουν σημειωθεί. Ο οργανισμός υποφέρει από υποξία, το οξυγόνο δεν φτάνει επαρκώς στα όργανα και ο κίνδυνος εγκεφαλικού, καρδιακής προσβολής ή παραληρήματος αυξάνεται δραματικά.

Η τελευταία πρόκληση: Το «Βήμα του Χίλαρι»

Λίγο πριν την κορυφή, τους περίμενε ένα σχεδόν κατακόρυφο βραχώδες εμπόδιο ύψους 12 μέτρων. Ο Χίλαρι κατάφερε να σφηνώσει το σώμα του ανάμεσα σε πάγο και βράχο και να σκαρφαλώσει, με τον Νοργκάι να ακολουθεί. Η δύσβατη αυτή αναρρίχηση θα έμενε στην ιστορία ως το «Βήμα του Χίλαρι», μέχρι την καταστροφή του από σεισμό το 2015.

Η στιγμή της κορυφής και το μυστήριο της πρωτιάς

Όταν έφτασαν στην κορυφή, έμειναν μόλις 15 λεπτά. Ο Χίλαρι φωτογράφισε τον Νοργκάι με τη σημαία της Βρετανίας, της Ινδίας, του Νεπάλ και του ΟΗΕ. Ο Νοργκάι, πιστός στον βουδισμό, άφησε γλυκίσματα και μπισκότα ως προσφορά. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν να μη γνωστοποιήσουν ποτέ ποιος πάτησε πρώτος στην κορυφή. Μόνο δύο χρόνια αργότερα, στην αυτοβιογραφία του, ο Νοργκάι αποκάλυψε πως ο Χίλαρι προηγήθηκε.

Αναγνώριση και πολιτικές εντάσεις

Η ανακοίνωση της επιτυχίας τους έγινε μόλις στις 2 Ιουνίου 1953, μία ημέρα πριν τη στέψη της Βασίλισσας Ελισάβετ Β'. Ο Χίλαρι χρίστηκε ιππότης, όπως και ο επικεφαλής της αποστολής συνταγματάρχης Τζον Χαντ, ενώ ο Νοργκάι έλαβε το Μετάλλιο Γεωργίου — γεγονός που προκάλεσε διαμάχες περί άνισης αναγνώρισης.

Η κληρονομιά του Έβερεστ

Το κατόρθωμα των Χίλαρι και Νοργκάι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για χιλιάδες ορειβάτες. Σήμερα, περίπου 800 άτομα επιχειρούν την ανάβαση κάθε χρόνο, με το Έβερεστ να αποτελεί πηγή εσόδων για το Νεπάλ. Ωστόσο, η πρόκληση παραμένει θανάσιμη: μόνο το 2024, εννέα άτομα έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται, ενώ το 2023 οι απώλειες έφτασαν τις 18.

Με την κλιματική αλλαγή να λιώνει τους παγετώνες, όλο και περισσότερα σώματα παλαιών ορειβατών αποκαλύπτονται. Οι αρχές του Νεπάλ έχουν ξεκινήσει επιχειρήσεις καθαρισμού, αφαιρώντας πτώματα ακόμα και από τη «Ζώνη Θανάτου», με διασώστες να ρισκάρουν τις ζωές τους.