Λύσεις βασισμένες στη φύση «ανάσα» για την άρδευση μικρών καλλιεργειών - Το παράδειγμα των νερόμυλων

Όπως εξηγεί στο CNN Greece ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Υδρογεωλογίας και καθηγητής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Βουδούρης «για την επίλυση πολλών προβλημάτων, όπως του υδατικού πρέπει να δοθεί έμφαση σε λύσεις βασισμένες στη φύση (Natural Based Solutions). Τέτοιες λύσεις χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες και άλλοι λαοί. Μια τέτοια λύση είναι η χρήση των νερόμυλων, αξιοποιώντας την ενέργεια του νερού».

• Οι λίθινοι αναβαθμοί της Σίφνου:Όταν μια τεχνική αιώνων δείχνει το δρόμο για το μέλλον του νερού

Η πρώτη κατασκευή που μετέτρεπε τους φυσικούς πόρους σε μηχανική ενέργεια

Οι νερόμυλοι αποτελούν ένα υποδειγματικό εργαλείο επιτυχημένης εφαρμογής γεωργικών τεχνολογιών για μικρά αγροκτήματα. Αξιοποιώντας την ενέργεια του νερού, οι παραδοσιακές αυτές κατασκευές χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για την παραγωγή αλευριού και άλλων αγαθών όπως το ελαιόλαδο. Ήταν η πρώτη κατασκευή που μετέτρεπε τους φυσικούς πόρους ενέργειας σε μηχανική ενέργεια και αποτελούν σημαντικό μέρος της γεωργικής, πολιτιστικής και βιομηχανικής κληρονομιάς.

Τόσα χρόνια μετά και παρόλο που η τεχνολογία έχει αναπτυχθεί κατά «έτη φωτός», αυτά τα εργαλεία που παρελθόντος επανέρχονται, για να υποδείξουν την ανάγκη της στροφής προς βιώσιμους και φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους ανάπτυξης.

Αναγεννητική ανάπτυξη μικρών αγροκτημάτων

Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης των νερόμυλων «ως παράδειγμα γεωργικών τεχνολογιών, εάν ανακαλυφθούν ξανά, διατηρηθούν και ενισχυθούν, θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην αναγεννητική ανάπτυξη μικρών αγροκτημάτων και μικροκαλλιεργητών».

Την ίδια ώρα, όμως, σύμφωνα με τον κ. Βουδούρη, υπάρχουν και άλλες λύσεις βασισμένες στη φύση που μπορούν να δώσουν «ανάσα» στα φαινόμενα λειψυδρίας που παρατηρούνται.

Αυτές είναι «η συλλογή και αξιοποίηση του βρόχινου νερού για διάφορες χρήσεις, η δημιουργία κήπων βροχής (rain gardens) στον αστικό ιστό για αντιπλημμυρική προστασία, η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση».

Τέτοιες λύσεις, σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου οι ποσότητες νερού ανά αρδευόμενο στρέμμα ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 376 κυβικά μέτρα, μπορούν να βοηθήσουν τους μικροκαλλιεργητές να ποτίσουν τις καλλιέργειές τους χωρίς να αξιοποιούν το νερό του δικτύου, στερώντας τον πολύτιμο αυτό πόρο από άλλες χρήσεις του.

Ανθρώπινη νοημοσύνη και υδροτεχνολογία εχέγγυα προσαρμογής στην κλιματική κρίση

Σύμφωνα με τον καθηγητή υδρολογίας «η ανθρώπινη νοημοσύνη και η θεαματική ανάπτυξη της υδροτεχνολογίας αποτελούν τα κατάλληλα εχέγγυα για την ικανότητα του ανθρώπου να προσαρμοστεί μελλοντικά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην κλιματική κρίση», προκειμένου, όπως συμπληρώνει «κάθε πολίτης να έχει πρόσβαση σε επαρκές, υγιεινό και φθηνό νερό για οικιακή χρήση, που αποτελεί τον στόχο 6 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη».

Καταλήγοντας ο κ. Βουδούρης τονίζει πως «απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια από τις κυβερνήσεις, τους επιστήμονες, καθώς και την κοινωνία, για την προστασία αυτού του κρίσιμου και πολύτιμου πόρου με στόχο την ευημερία και την αξιοπρεπή ανθρώπινη ζωή».