Γιατί πέφτει το πετρέλαιο εν μέσω έντασης στη Μέση Ανατολή - Τι βλέπουν οι επενδυτές

Οι πρώτες ημέρες της έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ προκάλεσε ανησυχία στους καταναλωτές για ένα άλμα στις τιμές, που όμως δεν ήρθε.

Οι τιμές του πετρελαίου στις αγορές, αν και καταγράφηκε άνοδος, παρέμειναν συγκρατημένες, καθώς οι επενδυτές παρακολουθούν με ψυχραιμία τις εξελίξεις.

Αυτή την εβδομάδα, το πετρέλαιο έφτασε να καταγράφει πτώση ακόμα και 5%, μετά την πρόταση των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, την οποία έκαναν δεκτή οι δύο χώρες.

Ωστόσο, η υποχώρηση της ανόδου είχε ξεκινήσει νωρίτερα, μετά το πυραυλικό χτύπημα του Ιράν προς τις αμερικανικές βάσεις στο Κατάρ και το Ιράκ, οι οποίοι φαίνεται ότι αναχαιτίστηκαν.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι έμποροι στοιχημάτισαν ότι το Ιράν δεν έχει την προθυμία ή την ικανότητα να προβεί σε αντίποινα κατά των αμερικανικών δυνάμεων και ελπίζουν ότι αυτή θα είναι η έκταση της σύγκρουσης.

Υπάρχει πλεόνασμα στην παγκόσμια προσφορά

Η δυναμικότητα προσφοράς είναι σημαντικά μεγαλύτερη από τη ζήτηση, λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας που αναμένεται να ενισχυθεί μετά τις αυξήσεις δασμών και τον εμπορικό πόλεμο του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Ταυτόχρονα, η παραγωγή αργού αυξάνεται από τις χώρες εκτός ΟΠΕΚ, κυρίως τις ΗΠΑ, αλλά τους τελευταίους μήνες και από χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ που είχαν περιορίσει την τελευταία διετία κατά τουλάχιστον 10% την παραγωγή τους, προκειμένου να αποφύγουν μία κατάρρευση των τιμών.

Σε έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, επισημαίνεται ότι η παγκόσμια αγορά φαίνεται να είναι καλά εφοδιασμένη εφέτος, εφ' όσον δεν υπάρξουν σημαντικές διαταραχές, καθώς η αύξηση της προσφοράς κατά 1,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα υπερβαίνει την αύξηση της ζήτησης που εκτιμάται σε 720 χιλιάδες βαρέλια.

Η πλεονάζουσα προσφορά είναι ο λόγος που οι τιμές είχαν υποχωρήσει έντονα τους τελευταίους μήνες - ιδιαίτερα μετά τις αυξήσεις δασμών από τις ΗΠΑ - και κινούνταν κάτω από τα 70 δολάρια μέχρι τις 13 Ιουνίου.

Και αυτός είναι επίσης ο λόγος που η αύξηση στις τιμές του πετρελαίου λόγω εντάσεων στη Μέση Ανατολή δεν αναμένεται να διατηρηθεί για αρκετό διάστημα, εκτός αν αναφλεγεί ολόκληρη η Μέση Ανατολή και πληγούν η παραγωγή και οι εξαγωγές όχι μόνο του Ιράν, αλλά και των άλλων χωρών της περιοχής.

Τι θα μπορούσε να εκτινάξει τις τιμές

Το κλείσιμο των Στενών θα δημιουργούσε πρόβλημα όχι μόνο στις άλλες χώρες του Κόλπου - Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Κουβέιτ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κουβέιτ -που εξάγουν περίπου 20 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέσω αυτής της θαλάσσιας διόδου ή περίπου το 20% της παγκόσμιας παραγωγής, αλλά και το ίδιο το Ιράν.

Ακόμη και αν η Τεχεράνη οδηγηθεί σε κατάσταση απελπισίας - σε περίπτωση, για παράδειγμα, που ο πρόεδρος Τραμπ αποφασίσει την εμπλοκή των ΗΠΑ πόλεμο τις επόμενες δύο εβδομάδες- δύσκολα θα μπορούσε να επιβάλει το κλείσιμο των Στενών για σημαντικό χρονικό διάστημα, καθώς είναι βέβαιο ότι θα επενέβαιναν οι ΗΠΑ και άλλες χώρες για να ανοίξουν ξανά την κρίσιμη αυτή δίοδο.

Αυτή είναι η εκτίμηση που έκανε και η Citi σε ανάλυσή της, προβλέποντας ότι οι τιμές μπορεί να φθάσουν έως τα 90 δολάρια, αν το Ιράν μπλοκάρει τα Στενά του Ορμούζ, αλλά μία τέτοια εξέλιξη θα είναι βραχύβια.

Ένα άλλο αρνητικό σενάριο, που θα μπορούσε να προκαλέσει μία μεγαλύτερη άνοδο στις τιμές του πετρελαίου από τις σημερινές θα ήταν να πληγούν οι πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν ή άλλων χωρών του Κόλπου, οπότε θα μείωνε την παραγωγή και τις εξαγωγές τους, αλλά η πλεονάζουσα προσφορά θα μπορούσε να περιορίσει τον αντίκτυπο στις τιμές και σε αυτό το σενάριο.