Λερναία ύδρα το Ιράν: Ο Χαμενεΐ όρισε διαδόχους - Ο IDF σκοτώνει διοικητές, η Τεχεράνη «γεννά» νέους

Ήταν άλλο ένα πλήγμα για τους Ιρανούς που όμως, μέσα σε λίγες ώρες ορίζουν νέους αντικαταστάτες που δηλώνουν έτοιμοι να συνεχίσουν το έργο του προκατόχου τους από εκεί που το άφησαν.

Σύμφωνα με τους New York Times, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο θα αντικατασταθεί ακόμη και ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος έχει ήδη ορίσει τρεις ανώτερους κληρικούς ως υποψήφιους διαδόχους του σε περίπτωση που εξουδετερωθεί! Μάλιστα φέρεται να έχει επιλέξει και μια σειρά από αντικαταστάτες στην αλυσίδα της στρατιωτικής του διοίκησης σε περίπτωση που σκοτωθούν περισσότεροι από τους πολύτιμους υπολοχαγούς του.

Εξάλλου, ο Χαμενεΐ έγινε ανοιχτά ισραηλινός στόχος με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να δηλώνει σε συνέντευξη που παρέθεσε ότι η φυσική του εξόντωση θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στη λήξη του πολέμου, ενώ έχει καλέσει άπειρες φορές τον ιρανικό λαό να εξεγερθεί εναντίον του καθεστώτος.

Ο Χαμενεΐ, φοβούμενος για τη ζωή του έχει φυγαδευτεί και μιλάει πλέον με τους διοικητές του μέσω ενός έμπιστου βοηθού του, αναστέλλοντας τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες για να είναι πιο δύσκολος ο εντοπισμός του. Πάντως, παρά τα πλήγματα που έχει υποστεί από το Ισραήλ, η ιρανική ηγεσία φαίνεται να παραμένει λειτουργική, χωρίς εμφανή σημάδια διχασμού στις πολιτικές της τάξεις.

Σύμφωνα με τρεις Ιρανούς αξιωματούχους που φέρονται να γνωρίζουν τα έκτακτα πολεμικά σχέδια του Χαμενεΐ, ο ίδιος παραμένει απομονωμένος σε καταφύγιο, έχοντας λάβει μια εξαιρετική σειρά μέτρων για τη διατήρηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας από τότε που το Ισραήλ εξαπέλυσε μια σειρά αιφνιδιαστικών επιθέσεων την περασμένη Παρασκευή.

Μετά το αρχικό σοκ... η αναδιοργάνωση

Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, οι ισραηλινές επιθέσεις ήταν πιο έντονες και προκάλεσαν περισσότερες ζημιές στην Τεχεράνη από ό,τι έκανε ο Σαντάμ Χουσεΐν σε ολόκληρο τον οκταετή πόλεμό του κατά του Ιράν. Το Ιράν φαίνεται να έχει ξεπεράσει το αρχικό σοκ, αναδιοργανώνοντας αρκετά ώστε να εξαπολύει καθημερινά τις δικές του αντεπιθέσεις στο Ισραήλ, πλήττοντας ένα νοσοκομείο, το διυλιστήριο πετρελαίου της Χάιφα, αλλά και θρησκευτικά κτήρια και σπίτια.

Οι κορυφαίοι αξιωματούχοι του Ιράν κάνουν επίσης αθόρυβα προετοιμασίες για ένα ευρύ φάσμα αποτελεσμάτων, καθώς ο πόλεμος εντείνεται και ο πρόεδρος Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να μπει στον πόλεμο, σύμφωνα με τους Ιρανούς αξιωματούχους, οι οποίοι επέμειναν στην ανωνυμία τους επειδή δεν είχαν την εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημοσίως για τα σχέδια του Αγιατολάχ.

Το να κρυφοκοιτάξει κανείς στο εσωτερικό της στενά φυλασσόμενης ηγεσίας του Ιράν μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά η ιεραρχία της φαίνεται να εξακολουθεί να λειτουργεί, παρά το σκληρό χτύπημα, και δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια διαφωνίας στις πολιτικές τάξεις, σύμφωνα με τους αξιωματούχους και τους διπλωμάτες στο Ιράν.

«Θέλει να διασφαλίσει γρήγορη και ομαλή μετάβαση»

Ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ, 86 ετών, γνωρίζει ότι είτε το Ισραήλ, είτε οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να τον δολοφονήσουν, ένα τέλος που θα θεωρούσε ως τιμή του, λένε οι αξιωματούχοι. Δεδομένης αυτής της πιθανότητας, ο Χαμενεΐ έλαβε την ασυνήθιστη απόφαση να δώσει εντολή στη Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων του έθνους του, το κληρικό όργανο που είναι υπεύθυνο για τον διορισμό του ανώτατου ηγέτη, να επιλέξει γρήγορα τον διάδοχό του από τα τρία ονόματα που έχει δώσει.

Κανονικά, η διαδικασία διορισμού ενός νέου ανώτατου ηγέτη μπορεί να διαρκέσει μήνες, με τους κληρικούς να επιλέγουν από τους δικούς τους καταλόγους ονομάτων. Αλλά με το έθνος τώρα σε πόλεμο, είπαν οι αξιωματούχοι, ο αγιατολάχ θέλει να διασφαλίσει μια γρήγορη, ομαλή μετάβαση και να διατηρήσει την κληρονομιά του.

«Η κορυφαία προτεραιότητα είναι η διατήρηση του κράτους», δήλωσε ο Vali Nasr, ειδικός στο Ιράν και καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.

Η διαδοχή είναι εδώ και καιρό ένα εξαιρετικά λεπτό και ακανθώδες θέμα, που σπάνια συζητείται δημοσίως πέρα από εικασίες και φήμες σε πολιτικούς και θρησκευτικούς κύκλους. Ο ανώτατος ηγέτης έχει τεράστιες εξουσίες: Είναι ο αρχιστράτηγος των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, καθώς και ο επικεφαλής του δικαστικού, του νομοθετικού και του εκτελεστικού κλάδου. Είναι επίσης «Vali Faqih», δηλαδή ο ανώτερος θεματοφύλακας της σιιτικής πίστης.

Δεν είναι ο γιος του μεταξύ των υποψηφίων

Ο γιος του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, Μοτζταμπά, επίσης κληρικός και κοντά στο Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, ο οποίος φημολογούνταν ότι ήταν ο επικρατέστερος, δεν είναι μεταξύ των υποψηφίων, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Ο πρώην συντηρητικός πρόεδρος του Ιράν, Ιμπραήμ Ραΐζι, θεωρούνταν επίσης επικρατέστερος υποψήφιος πριν σκοτωθεί σε συντριβή ελικοπτέρου το 2024.

Από την έναρξη του πολέμου, ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ έχει παραδώσει στο κοινό δύο μαγνητοσκοπημένα βιντεοσκοπημένα μηνύματα, με φόντο καφέ κουρτίνες και δίπλα στην ιρανική σημαία. «Ο λαός του Ιράν θα σταθεί ενάντια σε έναν εξαναγκαστικό πόλεμο», είπε, υποσχόμενος να μην παραδοθεί.

Υπό κανονικές συνθήκες, ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ ζει και εργάζεται σε ένα άκρως ασφαλές συγκρότημα στο κέντρο της Τεχεράνης που ονομάζεται «beit rahbari» - ή το σπίτι του ηγέτη - και σπάνια εγκαταλείπει τις εγκαταστάσεις, εκτός από ειδικές περιστάσεις, όπως η εκφώνηση κηρύγματος. Ανώτεροι αξιωματούχοι και στρατιωτικοί διοικητές έρχονται σε αυτόν για εβδομαδιαίες συναντήσεις, και οι ομιλίες για το κοινό διοργανώνονται από το συγκρότημα.

Ο φόβος για τον εχθρό... εντός των τειχών

Η υποχώρησή του σε ένα καταφύγιο δείχνει πόσο λυσσαλέα έχει χτυπηθεί η Τεχεράνη σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ, ο οποίος, όπως λένε Ιρανοί αξιωματούχοι, εκτυλίσσεται σε δύο μέτωπα. Το ένα διεξάγεται από αέρος, με ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές σε στρατιωτικές βάσεις, πυρηνικές εγκαταστάσεις, κρίσιμες ενεργειακές υποδομές, διοικητές και πυρηνικούς επιστήμονες στις πολυκατοικίες τους σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές. Ορισμένοι από τους κορυφαίους διοικητές του Ιράν εξοντώθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες.

Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν επίσης σκοτωθεί και χιλιάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί, με αμάχους να έχουν σκοτωθεί σε όλο το Ιράν, αναφέρουν ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός και εκτός της χώρας.

Αλλά Ιρανοί αξιωματούχοι λένε ότι πολεμούν και σε ένα δεύτερο μέτωπο, με μυστικούς ισραηλινούς πράκτορες και συνεργάτες διασκορπισμένους στο έδαφος σε όλη την αχανή έκταση του Ιράν, που εκτοξεύουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε κρίσιμες ενεργειακές και στρατιωτικές δομές.

Ο φόβος της ισραηλινής διείσδυσης στις κορυφαίες τάξεις του ιρανικού μηχανισμού ασφαλείας και πληροφοριών έχει ταρακουνήσει την ιρανική δομή εξουσίας, ακόμη και τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ, λένε αξιωματούχοι.

«Είναι σαφές ότι είχαμε μια μαζική παραβίαση της ασφάλειας και των πληροφοριών- δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι' αυτό», δήλωσε ο Mahdi Mohammadi, ανώτερος σύμβουλος του προέδρου του Κοινοβουλίου του Ιράν, στρατηγού Mohammad Ghalibaf, σε μια ηχητική καταγραφή που αναλύει τον πόλεμο. «Οι ανώτεροι διοικητές μας δολοφονήθηκαν όλοι μέσα σε μία ώρα».

Η αποτυχία του Ιράν στην ισραηλινή κατασκοπία

Η «μεγαλύτερη αποτυχία του Ιράν ήταν ότι δεν ανακάλυψε» τον πολύμηνο σχεδιασμό που είχαν πραγματοποιήσει ισραηλινοί πράκτορες για να φέρουν πυραύλους και εξαρτήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη χώρα για να προετοιμάσουν την επίθεση, πρόσθεσε.

Η ηγεσία της χώρας ήταν απασχολημένη με τρεις κεντρικές ανησυχίες, λένε αξιωματούχοι: μια απόπειρα δολοφονίας κατά του Αγιατολάχ Χαμενεΐ, η είσοδος των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο και πιο εξουθενωτικές επιθέσεις κατά των κρίσιμων υποδομών του Ιράν, όπως τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, τα διυλιστήρια πετρελαίου και φυσικού αερίου και τα φράγματα.

Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ αποφασίσει, εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, να βάλει τις ΗΠΑ στον πόλεμο , το διακύβευμα θα πολλαπλασιαστεί σημαντικά. Το Ισραήλ λέει ότι θέλει να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά οι ειδικοί λένε ότι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν το βομβαρδιστικό -και την τεράστια βόμβα των 30.000 λιβρών- που θα μπορούσε να είναι ικανό να διεισδύσει στο βουνό όπου το Ιράν έχει κατασκευάσει τις πιο κρίσιμες εγκαταστάσεις πυρηνικού εμπλουτισμού, το Φόρντο.

Το Ιράν έχει απειλήσει να ανταποδώσει επιτιθέμενο σε αμερικανικούς στόχους στην περιοχή, αλλά κάτι τέτοιο θα έθετε μόνο τον κίνδυνο μιας ευρύτερης, και ενδεχομένως πιο καταστροφικής, σύγκρουσης για το Ιράν και τους αντιπάλους του.

Τα νέα πρωτόκολλα ασφαλείας του Ιράν

Ο φόβος της δολοφονίας και της διείσδυσης στις τάξεις του Ιράν είναι τόσο διαδεδομένος που το Υπουργείο Πληροφοριών ανακοίνωσε μια σειρά πρωτοκόλλων ασφαλείας, λέγοντας στους αξιωματούχους να σταματήσουν να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα ή άλλες ηλεκτρονικές συσκευές για να επικοινωνούν. Έχει επίσης διατάξει όλους τους ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους και τους στρατιωτικούς διοικητές να παραμείνουν κάτω από το έδαφος, σύμφωνα με δύο Ιρανούς αξιωματούχους.

Σχεδόν κάθε μέρα, το Υπουργείο Πληροφοριών ή οι Ένοπλες Δυνάμεις εκδίδουν οδηγίες προς το κοινό να αναφέρει ύποπτα άτομα και κινήσεις οχημάτων και να απέχει από τη λήψη φωτογραφιών και βίντεο από επιθέσεις σε ευαίσθητες τοποθεσίες.

Η χώρα βρίσκεται επίσης σε διακοπή επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Το διαδίκτυο έχει σχεδόν κλείσει και οι εισερχόμενες διεθνείς κλήσεις έχουν μπλοκαριστεί. Το Υπουργείο Τηλεπικοινωνιών ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι τα μέτρα αυτά αποσκοπούσαν στον εντοπισμό εχθρικών πρακτόρων στο έδαφος και στην απενεργοποίηση της ικανότητάς τους να εξαπολύουν επιθέσεις.

«Ο μηχανισμός ασφαλείας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, σε αυτή την κρίσιμη περίοδο, το διαδίκτυο γίνεται κατάχρηση για να βλάψει τη ζωή και τα μέσα διαβίωσης των πολιτών», δήλωσε ο Ali Ahmadinia, διευθυντής επικοινωνίας του προέδρου Masoud Pezeshkian. «Διασφαλίζουμε την ασφάλεια της χώρας μας κλείνοντας το διαδίκτυο».

Αναζωπύρωση του εθνικισμού από τις επιθέσεις του Ισραήλ

Οι επιθέσεις του Ισραήλ προκάλεσαν αναζωπύρωση του εθνικισμού μεταξύ πολλών Ιρανών, εντός και εκτός της χώρας, συμπεριλαμβανομένων πολλών που επικρίνουν την κυβέρνηση. Αυτή η αίσθηση του κοινού σκοπού αναδύθηκε σε έναν χείμαρρο αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δηλώσεων από διακεκριμένους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικούς ακτιβιστές, γιατρούς, εθνικούς αθλητές, καλλιτέχνες και διασημότητες. «Όπως η οικογένεια, μπορεί να μην συμφωνούμε πάντα, αλλά το έδαφος του Ιράν είναι η κόκκινη γραμμή μας», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Saeid Ezzatollahi, παίκτης της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου του Ιράν, Team Melli.

Ξενοδοχεία, ξενώνες και αίθουσες γάμων άνοιξαν τις πόρτες τους δωρεάν για να φιλοξενήσουν εκτοπισμένους ανθρώπους που εγκαταλείπουν την Τεχεράνη, σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης και βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ψυχολόγοι προσφέρουν δωρεάν συνεδρίες εικονικής θεραπείας σε αναρτήσεις στις σελίδες τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα σούπερ μάρκετ κάνουν εκπτώσεις και στα αρτοποιεία οι πελάτες περιορίζουν τις δικές τους αγορές φρέσκου ψωμιού σε μία φρατζόλα, ώστε όλοι όσοι στέκονται στην ουρά να έχουν ψωμί, σύμφωνα με βίντεο που μοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εθελοντές προσφέρουν υπηρεσίες, όπως η εκτέλεση θελημάτων μέχρι τον έλεγχο των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων κατοίκων.

Η Narges Mohammadi, κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης και η πιο εξέχουσα ακτιβίστρια της χώρας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει περάσει δεκαετίες μέσα και έξω από τη φυλακή, πιέζοντας για δημοκρατική αλλαγή στο Ιράν. Αλλά ακόμη και η ίδια προειδοποίησε για τις επιθέσεις στη χώρα της, λέγοντας στο BBC την περασμένη εβδομάδα ότι «η δημοκρατία δεν μπορεί να έρθει μέσω της βίας και του πολέμου».