Κι όμως, η βαρεμάρα κάνει καλό στον εγκέφαλο, διαπιστώνουν επιστήμονες

Το δίκτυο του εγκεφάλου είναι ένα σύστημα αλληλοσυνδεόμενων περιοχών που συνεργάζονται για να υποστηρίξουν διαφορετικές λειτουργίες. Όταν βιώνουμε την πλήξη – για παράδειγμα, ενώ παρακολουθούμε μια ταινία – ο εγκέφαλός μας ενεργοποιεί συγκεκριμένα δίκτυα, αναφέρει το The Conversation. Το δίκτυο προσοχής δίνει προτεραιότητα στα σχετικά ερεθίσματα, αφήνοντας εκτός τους περισπασμούς, και είναι ενεργό όταν ξεκινά η ταινία.

Ωστόσο, καθώς η προσοχή μας μειώνεται, η δραστηριότητα στο δίκτυο προσοχής πέφτει, αντανακλώντας τη μειωμένη ικανότητά μας να διατηρήσουμε την εστίασή μας στο μη ενδιαφέρον περιεχόμενο. Ομοίως, μειωμένη δραστηριότητα παρατηρείται στο μετωπιαίο-βρεγματικό δίκτυο, επίσης γνωστό ως δίκτυο επιτελικής προσοχής, λόγω της προσπάθειας να διατηρηθεί το ενδιαφέρον για την μη ενδιαφέρουσα ταινία.

Ταυτόχρονα, το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας ενεργοποιείται, μετατοπίζοντας την προσοχή μας προς τις εσωτερικές σκέψεις και την αυτοανασκόπηση. Αυτή είναι μια βασική λειτουργία του δικτύου προεπιλεγμένης λειτουργίας, που αναφέρεται ως ενδοσκόπηση και αποτελεί μια στρατηγική για την αντιμετώπιση της πλήξης.

Ποιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται

Αυτή η πολύπλοκη αλληλεπίδραση των δικτύων περιλαμβάνει αρκετές βασικές περιοχές του εγκεφάλου που «συνεργάζονται» κατά τη διάρκεια της πλήξης. Η νήσος του εγκεφάλου (η περιοχή ανάμεσα στον βρεγματικό, τον κροταφικό και τον προμετωπιαίο λοβό) είναι ένας βασικός κόμβος για την επεξεργασία των αισθήσεων και των συναισθημάτων. Αυτή η περιοχή παρουσιάζει αυξημένη δραστηριότητα όταν ανιχνεύει εσωτερικά σήματα του σώματος – όπως σκέψεις πλήξης – υποδηλώνοντας ότι η ταινία δεν είναι πλέον ενδιαφέρουσα. Αυτό αναφέρεται συχνά ως «ενδοδεκτικότητα».

Η αμυγδαλή μπορεί να παρομοιαστεί με ένα εσωτερικό σύστημα συναγερμού. Επεξεργάζεται συναισθηματικές πληροφορίες και παίζει ρόλο στη διαμόρφωση συναισθηματικών αναμνήσεων. Κατά τη διάρκεια της πλήξης, αυτή η περιοχή επεξεργάζεται τα σχετιζόμενα αρνητικά συναισθήματα, και ο κοιλιακός προμετωπιαίος φλοιός μας παρακινεί να αναζητήσουμε εναλλακτικές δραστηριότητες που μας διεγείρουν.

Σε τι μας ωφελούν οι μικρές δόσεις βαρεμάρας

Ζούμε σε μια κοινωνία που μας υποβάλλει σε υπερβολική πληροφόρηση και υψηλό άγχος. Αυτή η συνεχής διέγερση μπορεί να έχει υψηλό κόστος, ιδιαίτερα για το νευρικό μας σύστημα, οδηγώντας σε υπερδιέγερσή του.

Σε μικρές δόσεις, η πλήξη είναι το απαραίτητο αντίβαρο στον υπερδιεγερμένο κόσμο στον οποίο ζούμε. Μπορεί να προσφέρει μοναδικά οφέλη για το νευρικό μας σύστημα και την ψυχική μας υγεία. Σε αντίθεση, βέβαια, με τις μακρές περιόδους πλήξης, όπου η αυξημένη δραστηριότητα του δικτύου προεπιλεγμένης λειτουργίας μπορεί να σχετίζεται με την κατάθλιψη.

Υπάρχουν πολλά οφέλη στο να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να βαριέται περιστασιακά:

• Βελτιώνει τη δημιουργικότητα, καθώς μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε «ροή» στις σκέψεις μας.
• Αναπτύσσει την ανεξαρτησία στη σκέψη και ενθαρρύνει την αναζήτηση άλλων ενδιαφερόντων, αντί να βασιζόμαστε σε συνεχή εξωτερικά ερεθίσματα.
• Υποστηρίζει την αυτοεκτίμηση και τη ρύθμιση των συναισθημάτων, που είναι σημαντικές για τη διαχείριση του άγχους.
• Ενθαρρύνει τις περιόδους χωρίς χρήση συσκευών και σπάει τον κύκλο της άμεσης ικανοποίησης που συμβάλλει στην παθολογική χρήση συσκευών.
• Εξισορροπεί το νευρικό σύστημα και μειώνει τα αισθητηριακά ερεθίσματα για να βοηθήσει στην καταπράυνση του άγχους.

Συμπερασματικά, είναι καλό να «αγκαλιάσουμε» την πλήξη. Είναι ένας «χώρος» όπου η δημιουργικότητα μπορεί να ανθίσει, τα συναισθήματα να ρυθμιστούν και το νευρικό σύστημα να επαναφορτιστεί.